8 Eylül 2015 Salı

SİNEMADA ÜÇLEMELER: 40. İtalyan sinemacı Gianfranco Parolini'nin spagetti-western "SABATA ÜÇLEMESİ"

İtalyan yönetmen Gianfranco Parolini'nin 1969 - 1971 yılları arasında çektiği üç Spagetti Western filmine Sabata Üçlemesi adı verilmektedir. Her üçü de kısa süre içinde Türkiye'de gösterime giren filmlerden ilki ve sonuncusunda Amerikalı aktör Lee Van Cleef rol almış. Üçlemenin ikinci filminin başrol oyuncusu ise Yul Brynner.
1960 - 1975 yılları arasında furya halinde İtalya'da yapılmaya başlanan bu alt türe ait düşük bütçeli filmler bütün dünyada ilgi görüyordu ve İtalya dışında gösterildikleri ülkelerin dillerinde dublaj yapılarak gösteriliyorlardı. Daha da ileri giden yönetmen ve oyunculardan bazıları Anglosakson isimleri kullanıyorlardı. Örneğin bu filmin yönetmeni Gianfranco Parolini filmlerinde, aralarında Frank Kramer ve Robert F. Atkinson adlarının da olduğu 11 farklı Anglosakson adını daha kullanmaktaydı. Gianfranco Parolini, bu üçlemenin İngilizce dublajlı versiyonunda da "Frank Kramer" adını kullanmış.

SABATA VADİLER HAKİMİ  -  "Ehi amico... c'è Sabata, hai chiuso!" 
(1969 - İtalya)  -  IMDb: 6,9
Oynayanlar: Lee Van Cleef, William Berger, ...
Açıklama: Bu Spagetti Western filminin özgün adının Türkçe'de karşılığı Hey Ahbap, İşte Sabata, İşin Bitti! anlamına gelir. Filmin yönetmeni, aynı zamanda bir senarist ve aktör olan İtalyan Gianfranco Parolini, daha çok çektiği Spagetti Westernlerle tanınır. Filmlerinde, aralarında Frank Kramer ve Robert F. Atkinson adlarının da olduğu 11 farklı Anglosakson adını daha kullanmış. Filmin başrollerinde yine Spagetti Westernlerin vazgeçilmez oyuncularından ABD'li aktör Lee Van Cleef ve Avusturyalı oyuncu William Berger oynamışlar. Filmin geri kalan oyuncu kadrosu tümüyle İtalyan oyunculardan seçilmiş. Muhtemelen ticari kaygılarla tanıtım yazılarında İtalyan oyuncuların çoğunun da adları Anglosakson adları ile değiştirilmiş. Çekimleri İspanya ve İtalya'da yapılan "Sabata"'nın filmle aynı adı taşıyan tema müziğini Marcello Giombini bestelemiş. Müziğinin neredeyse filmin de önüne geçtiğimiş, gösterildiği yıllarda dillerden düşmemiş, soundtrack albümü Türkiye dahil birçok ülkede iyi satış rakamlarına ulaşmış. 
Büyük çapta bir banka soygununu açığa kavuşturmak için küçük Texas kasabasına gelen silahşör Sabata'nın (Lee Van Cleef) bu soygunun arkasında kasabanın elitlerinin olduğunu öğrenmesi uzun sürmez. Filmde birçok renkli ve sıradışı karakterin yer almış olması, bolca görülen acayip silahlar (örneğin Banjo lakaplı haydutun (William Berger) yanından ayırmadığı müzik aleti banjosunun içinde özel bir silah taşıması gibi), mizahla harmanlanmış bolca aksiyon ve akıllara kolayca kazınan etkileyici tema müziği filme Avrupa'da belirli bir hayran kitlesi kazandırmış.


ELVEDA SABATA  -  "Indio Black, Sai Che Ti Disco: Sei Un Gran Figlio Di" 
(1970 - İtalya, İspanya)  -  IMDb: 6,0
Yönetmen: Gianfranco Parolini
Oynayanlar: Yul Brynner, Dean Reed, Franco Fantasia, ...
Açıklama: 1867 Meksikası'nın toprakları Avusturya Ordusu tarafından İmparator Maximillien adına işgal edilmiştir. Meksika için alışılagelmiş devrim ve direniş hareketleri federal hükümete olduğu kadar bu yabancı ordu askerlerine karşı da sürdürülmektedir. Direnişçilerin lideri Ocano (Franco Fantasia) kuvvetlerinin silah ihtiyacını karşılamak amacıyla Avusturyalı'ların kontrolünde gerçekleştirilen önemli miktarda ki bir altın sevkiyatının istihbaratını alır. Sevkiyat, Sabata ve arkadaşlarının pusu kurdukları noktada beklenmedik bir sürprizle durdurulur. Arabaya Meksikalı kılığında ki Avusturyalı saldırır ve çok geçmeden Sabata ve ekibiyle Avusturyalılar arasında bir araba dolusu altın için kovalamaca başlar. Bu takip hikayesi Sabata'nın bahisli düellolarından ciddi bir gelir elde etmiş üçkağıtçı arkadaşı ressam Ballantine'nin (Dean Reed) katılımıyla renklenir. Ekip tüm zorlukları atlatıp altını paylaşmak için güvenli bir yer bulduğunda ise kendilerini bambaşka bir sürpriz beklemektedir...



SABATA DÖNÜYOR  -  "È tornato Sabata... Hai Chiuso Un'altra volta" 
(1971 - İtalya, Fransa. B. Almanya)  -  IMDb: 5,7
Yönetmen: Gianfranco Parolini
Oynayanlar: Lee Van Cleef, Reiner Schöne, ...
Açıklama: Eski bir Konfederasyon subayı olan usta silahşör Sabata (Lee Van Cleef), 1870′lerde gezginci bir sirkle birlikte gösteriler yapmak için geldiği küçük Teksas kasabasında kendisine borcu olan eski teğmeni (Reiner Schöne) ile karşılaşır. Alacağı olan parayı geri almaya çalışırken kasabanın hakimi İrlandalı bir ailenin bazı dolaplar çevidiğini anlar ve kasabada kalmaya karar verir.






Üçleme, "triloji" veya "üçlü yapıt" ...
Birbirinin devamı niteliğinde olan, birbiri ile karakterler veya konu açısından bağlantılı olan üç eserden oluşur. Genellikle edebiyat, sinema, video oyunu ve tiyatro alanlarında kullanılır.  Bu türdeki eserler bazen bir bütün, bazen de üç ayrı çalışma olarak kabul edilir.

Ben sinema tarihinde önemli yeri olan üçlemeleri öğütüyorum...