KÜLT FİLM

Kült film (İngilizce: Cult film), sadık, tutkulu ama görece az sayıda bir hayran kitlesine sahip filmler için kullanılan bir terimdir. Kült kelimesi (İngilizce: Cult, Fransızca: Culte, Almanca: Kult), batı dillerine tapınma anlamındaki Latince cultus kelimesinden girmiştir ve Türkçe'de de batı dillerindeki gibi tutku, ilahlaştırma derecesinde aşırı saygı anlamlarını taşır. 

Kült filmler ilk gösterime verildiklerinde önemli bir ticari başarı gösterememiş, aynı zamanda eleştirmenlerden de övgüler alamamış genelde düşük bütçeli bağımsız filmlerdir. Bu filmler başlarda çoğunluğu oluşturan ortalama sinema seyircisinin dikkatini çekmemiş de olsa zaman içinde kendilerine has, az sayıda ama tutkulu, hatta saplantılı bir seyirci kitlesi oluşturmuşlardır. Bu filmlerin fanatik hayranları (veya müritleri) kült film olarak kabul ettikleri bir filmi defalarca seyrederler, repliklerini ezberlerler, filmle ilgili en ince ayrıntıları öğrenirler, filmin değişik versiyonlarını biriktirirler, hatta filmle ilgili efemera malzemelerinin koleksiyonlarını yaparlar. Kült filmlerin her zaman küçük bir hayran kitlesi olması gerekmez. Bunun istisnaları da çoktur. Örneğin; Taksi Şoförü - "Taxi Driver" (1976), Ucuz Roman - "Pulp Fiction" (1994) veya Dövüş Kulübü - "Fight Club" (1999) gibi filmler çok geniş seyirci kitlesine ulaşmış popüler kült filmlere örnek olarak verilebilir.

Kült kavramı subjektiftir. Birisi için kült olan film bir başkası için olmayabilir. Ayrıca kült bir filmin iyi bir film olması da gerekmez. Hiçbir sinemasal değeri olmayan bir filmin kendine özel bir hayran kitlesi oluşmuş olabilir. Buna örnek olarak Dünyayı Kurtaran Adam adlı Türk bilim-kurgu filmi verilebilir. Klasik filmler arasında birçok kült film olabildiği gibi (Örnek: M - Bir Şehir Katilini Arıyor), her klasik film de bir kült film değildir. 

Korku ve bilim kurgu gibi bazı film türlerinin içinden kült film çıkma eğilimi daha fazla olduğu gibi kült filmler, kendinden sonra gelen filmlere ilham kaynağı olurlar ve birçok filmde kült olarak kabul görmüş bu filme göndermeler yapılır. Korku ve bilim kurgu türlerinden daha çok kült film olmakla birlikte, The Sound of Music - Neşeli Günler (1965) gibi müzikallerden Johnny Guitar (Dişi Kartal) gibi westernlere, Shaft - "Korkusuz (1971)" gibi şiddet-istismar filmlerinden Animal House gibi gençlik filmlerine hatta Gates of Heaven - "Cennetin Kapısı (1978)" gibi belgesellerden Deep Throat - "Derin Gırtlak (1972)" gibi porno klasiklerine kadar sinemanın hemen hemen her türünden kült filme rastlamak mümkün. 

Bazı filmlerin kült olmasında müziği etkiliyken (örnek: The Blues Brothers - "Cazcı kardeşler (1978)"), bazı filmlerde de bir fetiş obje (Kirli Adam'ın ünlü tabancası veya Ölüm Noktası (Vanishing Point) filmindeki dayanıklı araba gibi) veya kişi (Big Lebowski filminin Jeffrey "the Dude" Lebowski karakteri) o filmi kült mertebesine çıkaran etkenler arasındadır. Bazı yönetmenlerin kült statüsünde sayılan filmleri daha fazla olduğu için o yönetmenlere kült yönetmenler gözüyle bakıldığı da olur. David Lynch, Quentin Tarantino, Stanley Kubrick, Tim Burton ve Coen Kardeşler gibi. 

Kült film kavramı öznel olmakla birlikte genelde kabul görmüş kült filmlerin bir listesi.

• Nosferatu, Bir Dehşet Senfonisi (1922)
• Sherlock, Jr. (1924)
• Metropolis (1927)
• Bir Endülüs Köpeği (Un Chien Andalou) (1929, Fransa)
• Pandora's Box (1929, Almanya)
• M - Bir Şehir Katilini Arıyor (1931, Almanya)
• Freaks (1932)
• The Most Dangerous Game (1932)
• Sons of the Desert (1933)
• Tarzan and His Mate (1934)
• Reefer Madness (1936)
• The Wizard of Oz (1939)
• Fantasia (1940), Walt Disney çizgi filmi
• Farewell My Lovely (1975)
• Detour (1945)
• Şahane Hayat (It's a Wonderful Life) (1946)
• Lady in the Lake (1946)
• Out of the Past (1947)
• Force of Evil (1948)
• Ölüm Kararı (Rope) (1948)
• Gun Crazy (1949)
• The Set-Up (1949)
• The Narrow Margin (1952)
• Glen or Glenda? (1953)
• Johnny Guitar (1954)
• Kiss Me Deadly (1955)
• The Night of the Hunter (1955)
• Asi Gençlik (Rebel Without a Cause) (1955)
• This Island Earth (1955)
• The Bad Seed (1956)
• Forbidden Planet (1956)
• Invasion of the Body Snatchers (1956)
• An Affair to Remember (1957)
• The Incredible Shrinking Man (1957)
• The Blob (1958)
• Man of the West (1958)
• Touch of Evil (1958)
• Angry Red Planet (1959)
• The Best of Everything (1959)
• A Bucket of Blood (1959)
• The Immoral Mr. Teas (1959)
• Plan 9 From Outer Space (1959)
• Shadows (1959)
• Küçük Korku Dükkanı (Little Shop of Horrors) (1960)
• Peeping Tom (1960)
• Carnival of Souls (1962)
• Dr. No (1962)
• Casuslara Karşı (The Manchurian Candidate) (1962)
• Küçük Bebeğe Ne Oldu? (What Ever Happened to Baby Jane?) (1962)
• The Servant (1963)
• Jason and the Argonauts (1963)
• Shock Corridor (1963)
• Strait-Jacket (1964)
• Neşeli Günler (The Sound of Music) (1965)
• Dr. Strangelove Or: How I Stopped Worrying and Learned to Love the Bomb (1964)
• Cinayeti Gördüm (Blow-Up) (1966)
• Faster Pussycat! Kill! Kill! (1966)
• King of Hearts (1966)
• Manos, the Hands of Fate (1966)
• Dönüşü Olmayan Yol (Point Blank) (1967)
• The Producers (1967)
• Valley of the Dolls (1967)
• Barbarella (1968)
• Bullitt (1968)
• If... (1968)
• Night of the Living Dead (1968)
• Once Upon a Time in the West (1968)
• Yellow Submarine (1968)
• Easy Rider (1969)
• Brewster McCloud (1970)
• The Devils (1970)
• Myra Breckinridge (1970)
• Performance (1970)
• Otomatik Portakal (A Clockwork Orange) (1971)
• Duel (1971)
• El Topo (1971, Mexica) (diğer adı The Mole)
• Get Carter (1971)
• Harold and Maude (1971)
• Heat (1971)
• Sweet Sweetback's Baad Asssss Song (1971)
• Kirli Adam (Dirty Harry) (1971)
• Two-Lane Blacktop (1971)
• Ölüm Noktası (Vanishing Point) (1971)
• Willy Wonka and the Chocolate Factory (1971)
• Shaft (1971)
• Deep Throat (1972)
• And Now For Something Completely Different (1972)
• Aguirre, Tanrının Gazabı (Aguirre, der Zorn Gottes) (1972)
• Kurtuluş) (Deliverance) (1972)
• The Erotic Adventures of Zorro (1972)
• Fat City (1972)
• Green Door (1972)
• The Godfather (1972)
• Fritz the Cat (1972)
• Pink Flamingos (1972)
• American Graffiti (1973)
• Don't Look Now (1973)
• Mavi Işık Saçanlar (Electra Glide in Blue) (1973)
• Enter the Dragon (1973)
• The Exorcist (1973)
• The Harder They Come (1973)
• The Mack (1973)
• The Wicker Man (1973)
• Bring Me the Head of Alfredo Garcia (1974)
• Emmanuelle (1974)
• Caged Heat (1974)
• California Split (1974)
• Zardoz (1974)
• Gece Bekçisi (Il Portiere di Notte) (1974)
• Dark Star (1974)
• Monty Python and the Holy Grail (1974)
• Phantom of the Paradise (1974)
• İnsan Eti (1974)
• Jaws (1975)
• The Rocky Horror Picture Show (1975)
• Tommy (1975)
• Taksi Şoförü (Taxi Driver) (1976),
• Assault on Precinct 13 (1976)
• Le Locataire (1976)
• Grey Gardens (1976)
• The Man Who Fell to Earth (1976)
• Eraserhead (1977)
• Kentucky Fried Movie (1977)
• Saturday Night Fever (1977)
• Suspiria (1977)
• Slap Shot (1977)
• Star Wars (1977)
• Grease (1978)
• Animal House (1978)
• Attack of the Killer Tomatoes! (1978)
• Big Wednesday (1978)
• Dawn of the Dead (1978)
• Faces of Death, Vol. I (1978)
• Five Deadly Venoms (1978)
• Inferno (1978, İtalya)
• Martin (1978)
• Up in Smoke (1978)
• The Wiz (1978)
• Gates of Heaven (1978)
• Rock and Roll High School (1979)
• Apocalypse Now (1979)
• The Brood (1979)
• Mad Max (1979)
• Monty Python's Life of Brian (1979)
• The Ninth Configuration (1979)
• Quadrophenia (1979)
• Rock 'N' Roll High School (1979)
• The Warriors (1979)
• D.O.A. (1980)
• The Gods Must Be Crazy (1980)
• Airplane! (1980)
• The Blues Brothers (1980)
• The Changeling (1980)
• Flash Gordon (1980)
• Forbidden Zone (1980)
• Heaven's Gate (1980)
• Motel Hell (1980)
• Roadie (1980)
• The Shining (1980)
• Stardust Memories (1980)
• Used Cars (1980)
• Blow Out (1981)
• Mommie Dearest (1981)
• Ms. 45 (1981) (diğer adı Angel of Vengeance)
• Diva (1981)
• Excalibur (1981)
• Polyester (1981)
• Heavy Metal (1981)
• Shock Treatment (1981)
• Android (1982)
• Blade Runner (1982)
• Pink Floyd: The Wall (1982)
• Q: The Winged Serpent (1982)
• The Road Warrior: Mad Max 2 (1982)
• Liquid Sky (1982)
• The Sender (1982)
• Blue Thunder (1983)
• The Dead Zone (1983)
• Eddie and the Cruisers (1983)
• The Evil Dead (1983) (Üçleme: Evil Dead 2: Dead by Dawn (1987), Army of Darkness (1992))
• The King of Comedy (1983)
• Local Hero (1983)
• The Loveless (1983)
• Rumble Fish (1983)
• The Man With Two Brains (1983)
• Monty Python's The Meaning of Life (1983)
• Scarface (1983)
• Videodrome (1983)
• The Adventures of Buckaroo Banzai Across the 8th Dimension (1984)
• The Company of Wolves (1984)
• Electric Dreams (1984)
• Ghostbusters (1984)
• Love Streams (1984)
• Gremlins (1984)
• Repo Man (1984)
• Sixteen Candles (1984)
• Stranger Than Paradise (1984)
• Streets of Fire (1984)
• The Terminator (1984)
• This is Spinal Tap (1984)
• Pee-Wee's Big Adventure (1985)
• Better Off Dead (1985)
• Blood Simple (1985)
• Brazil (1985)
• The Breakfast Club (1985)
• The Goonies (1985)
• Pee Wee's Big Adventure (1985)
• Real Genius (1985)
• Re-Animator (1985)
• The Return of the Living Dead (1985)
• Subway (1985)
• Static (1985)
• The Toxic Avenger (1985)
• Big Trouble in Little China (1986)
• Blue Velvet (1986)
• The Clan of the Cave Bear (1986)
• Labyrinth (1986)
• Manhunter (1986)
• Sid and Nancy (1986)
• True Stories (1986)
• Amazon Women on the Moon (1987)
• Angel Heart (1987)
• Bad Taste (1987)
• Evil Dead 2: Dead by Dawn (1987)
• House of Games (1987)
• Raising Arizona (1987)
• Superstar: The Karen Carpenter Story (1987)
• Three O'Clock High (1987)
• Withnail and I (1987)
• Akira (1988)
• Bagdad Cafe (1988)
• Dead Heat (1988)
• Hairspray (1988)
• They Live (1988)
• The Decline of Western Civilization II: The Metal Years(1988)
• Bill & Ted's Excellent Adventure (1989)
• Heathers (1989)
• Meet the Applegates (1989)
• Meet the Feebles (1989)
• UHF (1989)
• Baxter (1989)
• Gizem Treni (Mystery Train, 1989)
• Edward Scissorhands (1990)
• Closet Land (1990)
• Joe Versus the Volcano (1990)
• Miller's Crossing (1990)
• Tremors (1990)
• Wild at Heart (1990)
• The Adjuster (1991)
• Barton Fink (1991)
• Delicatessen (1991)
• Benim Güzel Idaho'm (My Own Private Idaho) (1991)
• Hard Boiled (1992)
• Army of Darkness (1992)
• Dead Alive (diğer adı Braindead) (1992)
• Hard-Boiled (1992)
• Reservoir Dogs (1992)
• Army of Darkness (1993) (diğer adı Evil Dead 3)
• Dazed and Confused (1993)
• Groundhog Day (1993)
• True Romance (1993)
• The Adventures of Priscilla, Queen of the Desert (1994)
• Tezgahtarlar (Clerks) (1994)
• The Hudsucker Proxy (1994)
• Pulp Fiction (1994)
• Reality Bites (1994)
• Esaretin Bedeli (The Shawshank Redemption) (1994)
• Clueless (1995)
• Friday (1995)
• The Kingdom (1995)
• Se7en (1995)
• Showgirls (1995)
• Welcome to the Dollhouse (1995)
• The Usual Suspects (1995)
• Bottle Rocket (1996)
• Fargo (1996)
• Mystery Science Theater 3000: The Movie (1996)
• Swingers (1996)
• Walking and Talking (1996)
• Henry Fool (1997)
• The Big Lebowski (1998)
• Rushmore (1998)
• American Beauty (1999)^[4]
• Fight Club (1999)
• Office Space (1999)
• American Psycho (2000)
• Requiem for a Dream (2000)
• Donnie Darko (2001)
• Glitter (2001)
• Hedwig and the Angry Inch (2001)
• Wet Hot American Summer (2001)
• Napoleon Dynamite (2004)
• Inland Empire (2006)
• The Lives of Others (2006)
• Pan's Labrinth (2006)
• No Country for Old Men (2007)
• There Will Be Blood (2007)
• Into the Wild (2007)
• The Wrestler (2008)
• Departures (2008)
• Gran Torino (2008)
• The Dark Knight (2008)
• District 9 (2009)
• Un Prophete (2009)
• Inglourious Basterds (2009)
• Mr Nobody (2009)
• Black Swan (2010)
• Inception (2010)

"Türk Sineması" adlı sinema sitesinin yaptığı bir ankete göre Türk sinemasındaki kült filmler şöyle sıralanmış:

• Battalgazi
• Dünyayı Kurtaran Adam
• Turist Ömer Uzay Yolunda
• Malkoçoğlu
• Tarkan
• Drakula İstanbul'da
• Killing İstanbul'da
• Süpermenler