3 Eylül 2015 Perşembe

SİNEMADA ÜÇLEMELER: 27. İtalyan sinemacı Michelangelo Antonioni'nin "İLETİŞİMSİZLİK ÜÇLEMESİ"

Michelangelo Antonioni'nin II. Dünya Savaşı sonrası İtalyan burjuvasının açmazlarını, boşlukta kalmalarını, tedirginliklerini, sıkıntılarını ve bir türlü mutluluğu bulamamalarını, aşklarının sürekli olmayışını irdeler. Gayriresmi olarak "İletişimsizlik Üçlemesi" adı verilen filmler bazen "Anlamsızlık veya Yabancılaşma Üçlemesi" olarak da anılır). Üçleme, L'Avventura (Serüven - 1960), La Notte (Gece - 1961) ve L'Eclisse (Batan Güneş - 1962) adlı filmlerden oluşur. (Bazı eleştirmenler bu üçlemeye 1964 yapımı "Il Deserto Rosso - Kızıl Çöl"ü de dahil ederler.)


MACERA  -  "L'Avventura"
(1960 - İtalya, Fransa)  -  IMDb: 7,9 (5 ödül)
Yönetmen: Michelangelo Antonioni
Oyuncular: Gabriele Ferzetti, Lea Massari,
 Monica Vitti, ...
Açıklama: Anna (Lea Massari), sevgilisi Sandro (Gabriele Ferzetti) ve en yakın arkadaşı Claudia'nın (Monica Vitti) da dahil olduğu bir grupla beraber bir yat gezisine çıkar. Yat Akdenize doğru açılırken, Anna sevgilisine karşı hissettiği duygularını sorgulamaya başlar. Yat bir adaya yaklaştıktan kısa bir süre sonra Anna gizemli bir şekilde kaybolur. Anna'yı arayamaya başlayan Sandro ve Claudia'nın arasında ise bir aşk başlar. 
Çok az dialog içeren film gücünü, yönetmenin hikayeyi anlatış tarzından ve filmdeki gizemi sürekli korumasından alıyor. Bu sayede verdiği aşk hikayesinin yanı sıra gerilimi de koruyup tansiyonu arttırıyor. Michelangelo Antonioni'nin en yetkin filmlerinden olan L'Avventura, Akdeniz'in muhteşem güzelliğini de siyah beyaz bir estetikle sunuyor.


GECE  -  "La Notte"
(1961 - İtalya, Fransa)  -  IMDb: 7,9 (6 ödül)
Yönetmen: Michelangelo Antonioni
Oyuncular: Marcello Mastroianni, Monica Vitti, Jeanne Moreau, Berhard Wicki, Monica Vitti, ...
Açıklama: Yazar Giovanni Pontano (Marcello Mastroianni), yaratıcılık krizinin yanısıra varoluşsal bir bunalım geçirmektedir. Karısı Lidia'yla (Jeanne Moreau) ilişkisi de yolunda değildir; aralarında iletişim sorunu vardır ve yazarın dünyanın geri kalanıyla arasındaki başlıca sorun da budur zaten. Çift, Giovanni'nin son kitabının piyasaya sürüldüğü gün, bir hastanede kanserden ölmek üzere olan Marksist editör Tomasso'yu (Bernhard Wicki) ziyaret eder. Daha sonra, Giovanni'nin kendisi için çalışmasını isteyen Milano'lu bir sanayicinin evinde verilen, erotik karşılaşmalarla dolu, gece boyunca süren uzun ve sıkıcı bir parti, genç çiftin evliliğinin giderek anlamsızlaştığı gerçeğini daha da belirginleştirir. Gecenin sonunda sorunlarına ancak yüzeysel bir çözüm bulurlar…
Gece, çağdaş insanın duygularının belirsizliğini vurgulayan psikolojik bir dramdır. Filmde, boş ve çılgın bir dünyanın simgeleri olan çeşitli temalar iç içe geçer: yalnızlık, düşmanlar, ölüm, para, vs. ... Film bir günü ve bir geceyi anlatır. Şafak sökmeye başladığında, çiftin katılmış olduğu parti de bitmektedir ve alışkanlıklar, korku, yalnızlık ve acı, çifti son kez bir araya getirir.



BATAN GÜNEŞ  -  "L'Eclisse""
(1962 - İtalya, Fransa)  -  IMDb: 7,8 (1 ödül)
Yönetmen: Michelangelo Antonioni
Oyuncular: Alain Delon, Monica Vitti, Francisco Rabal, ...
Açıklama: Ünlü yönetmen Antonioni "Batan Güneş" için, "bu film bir kişinin öyküsü değil, bir duygunun öyküsüdür. Belki de var olmayan bir duygunun?" diyor ve en sevdiği filminin Batan Güneş olduğunu itiraf ediyor. 

1962 yılında Cannes Film Festivali'nde Jüri Özel Ödülü alan Batan Güneş'te, çevirmenlik yapan Vittoria (Monica Vitti), nişanlısından ve kent yaşamından sıkılıp annesinin yanına gider. Burada borsacı Piero (Alain Delon) ile tanışır. Nişanlısından çok farklı olan bu kişiyle kuracağı ilişki, filmi belki de Vittoria'nın öyküsü olmaktan çıkarıp, aşkı ve yalnızlığı sorgulayan bir hale dönüştürür. 
Monica Vitti, Alain Delon ve Francisco Rabal gibi üç dev oyuncuyu biraraya getiren film, Macera ve Gece ile başlayan üçlünün de son halkası olarak kabul ediliyor.







Üçleme, "triloji" veya "üçlü yapıt" ...
Birbirinin devamı niteliğinde olan, birbiri ile karakterler veya konu açısından bağlantılı olan üç eserden oluşur. Genellikle edebiyat, sinema, video oyunu ve tiyatro alanlarında kullanılır.  Bu türdeki eserler bazen bir bütün, bazen de üç ayrı çalışma olarak kabul edilir.

Ben sinema tarihinde önemli yeri olan üçlemeleri öğütüyorum...