Sofist, MÖ 5. yüzyılda para karşılığında felsefe öğreten gezgin felsefecilere verilen addır.
Özellikle Atina’da çağın önde gelen bilgeleri, var olan değerleri (kritias) eleştirmişlerdir. Göreceli ve kuşkucu düşüncenin köklerini atmışlar ve geliştirici olmuşlardır.
Etimoloji bakımından "sofist" kelimesi Yunanca sophos (bilge, becerikli, zeki) sözcüğünden türetilen sophistes’ten gelir, öğrenmeyi ve öğretmeyi meslek edinen kişileri belirtmek için kullanılır. Dönemin sosyal değişimleri ve siyasal gelişimleri (5.yy Atina Demokrasisi), sofistlerin etkili olmalarına yol açmıştır. Çünkü sofizmin doğuş nedenleri arasında Atina demokrasisinin tamamen yeni türden bir eğitime, pedagojiye duyduğu pratik gereksinim gerçek belirleyici bir nedendir. Bir anlamda ‘Yunan Aydınlanması’ olarak adlandırılacak gelişmenin yaratıcılarıdır.
İlk sofistlerin toplumda büyük bir saygınlığı olmasına rağmen felsefe tarihinde ‘sofist’ denildiğinde akla olumsuz bir anlam gelir. Bu anlam başta dönemin en önemli filozofu olan Platon’un, Sokrates’in ve Aristoteles’in sofistlere karşı yürüttüğü mücadelenin sonucudur. Sofistler, sürekli bu düşünürler tarafından eleştirilmiş ve küçük görülmüşler. Para karşılığı ders vermeleri yadırganmıştı. Bununla birlikte felsefe tarihi içinde erdemin öğretilir olup olmadığı gibi çok önemli soruların sorulmasında ya da yeni yaklaşımlar geliştirilmesinde sofistler her dönem önemli etkilere yol açmışlardır.
Sofist Filozoflar:
Protagoras (MÖ. 482-411)
Leontinoi’li Gorgias (MÖ. 483- 375)
Elis’li Hippias (M.Ö. 285-...)
Keos’lu Prodikos (M.Ö. 465-399)
Kritias (MÖ. 460-403)
kopyala-yapıştır kaynak: tr.wikipedia.org
