12 Ekim 2015 Pazartesi

GAIUS PLINIUS SECUNDUS (Büyük Plinius MS. 23-79)


Gaius Plinius Secundus Maior, kısaca Büyük Plinius (Plinius maior) ya da Yaşlı Plinius.
Yazar ve filozof.

"Yalnızca insan çıplak olarak dünyaya fırlatıldığı günde ağlar ve inler. Hiçbir canlı ondan çok gözyaşına boğulmaz… Hem de yaşamın henüz başlangıcında. O ünlü ilk gülümseme ise her çocukta en erken 40 günden sonra görülür."

Plinius, bilim tarihindeki yerini, dönemine ait bilgileri derlemek amacıyla kaleme aldığı, insanlık tarihinin ilk ansiklopedisi sayılan dev yapıtına borçludur. "Doğa Tarihi" (Naturalis Historia) adı altında birleştirilmiş 37 kitaptan oluşan bu yapıt, 500'e yakın Yunan ve Romalı yazarın bıraktığı 2 bini aşkın kitabın içeriğinden özetlenmiş yoğun bir bilgi derlemesidir. Yunanca bitki ve hayvan adlarının Latince karşılıklarını veren terimleme çalışmaları, yapıtın ününün bugüne değin süregelmesini sağlamıştır. 

Bilgin şöyle der; "Tasarım gerçekleşmese bile, böyle bir işe girişmenin verdiği zevk yeter." 

Plinius az uyur, az yermiş. Gün ve gecelerini, coğrafyacıların, astronomların, tabiat bilginlerinin ve doktorların kitaplarını okumakla geçirirmiş. Kitap üstüne kitap okur, not tutar, düşünür, kıyaslamalar yaparmış. Gezilerinde ve savaşlarında çok şey görmüş-geçirmiş... 

Plinius, ayaklı bir kitaplıkmış: Kutupta güneşin yazın hiç batmadığını, kışınsa hiç doğmadığını, ışık hızının sesinkinden yüksek olduğunu, deniz gelgitinin, Ay ve Güneş'in çekimlerinden doğduğunu biliyormuş. Kitabın 333. sayfasında ölümü üzerine bilgiler de yer alır.

Büyük Plinius'un ''Doğa Tarihi'' (Naturalis Historia) kitabı İtalya 1558 baskısı


kopyala-yapıştır kaynak: tr.wikipedia.org