SİNEMADA ÜÇLEMELER: 34. Ömer Lütfi Akad'ın "ANADOLU ÜÇLEMESİ"

HUDUTLARIN KANUNU  -  (1966 - Türkiye)  -  IMDb: 6,9 (2 ödül)
Yönetmen: Lütfi Akad
Senayo: Lütfi Akad, Yılmaz Güney

Oyuncular: Yılmaz Güney, Pervin Par, Erol Taş, Tuncel Kurtiz, ...

Açıklama: Hıdır (Yılmaz Güney), hudut boylarında kaçakçılık yapar. Köylüyü sömüren toprak ağalarını, kendi okulunu ateşe verecek kadar yozlaşmış zihniyetteki köylüleri, köylüyü kaçakçılığa iten ve askerle karşı karşıya getiren bozuk düzeni anlatan bir yapım. 

ANA  -  (1967 - Türkiye)  -  IMDb: 6,4 
Yönetmen + Senayo: Lütfi Akad

Oynayanlar: Türkan Şoray, Yılmaz Duru, Erol Taş, Kadir Savun, ...

Açıklama: Kan davasından kaçmak için köy köy dolaşan Şevket yine de düşmanlarından kurtulamamış ve vurularak öldürülmüştür. Kocasını kaybettikten sonra ailenin tüm yükü üstüne kalan Döndü, bir yandan yoksullukla, bir yandansa bitmek tükenmek bilmeyen kan davasıyla baş etmek zorundadır. Erol Taş’ı ve Kadir Savun’u üstlerine yapışan iyi-kötü adam rollerinin zıt kutuplarında izlediğimiz film, taşralı bir kadını canlandıran Türkan Şoray’ın güzelliğinden feragat ettiği ilk film olarak hatırlanmaktadır. 95 yaşında hayata veda eden usta yönetmen Ömer Lütfi Akad, prodüksiyon sorunları nedeniyle filmi tam olarak kafasında tasarladığı şekilde gerçekleştiremediğinden dem vursa da; oyuncu yerleşimi, sosyal mesajları ve emsallerinden farklı kamera kullanımıyla sinemamızda farklı bir noktada duran Ana, yönetmenin filmografisine damgasını vuran ‘Anadolu Üçlemesi’nin' habercisi olarak kabul edilmiştir.

KIZILIRMAK - KARAKOYUN -  (1967 - Türkiye)  -  IMDb: 7,1
Yönetmen: Lütfi Akad 

Senayo: Lütfi Akad, Nazım Hikmet

Oynayanlar: Yılmaz Güney, Nilüfer Koçyiğit, Kadir Savun, ...

Açıklama: Film, genel olarak baskı altında tutulan iki gencin sevda öyküsünü içeriyor. Ama törelere göre bey kızı bir çobana varamaz. Köyün erenleri olaya bir çözüm yolu bulur. Üç gün üç gece tuz yedirilen koyunlar, su içmeden dereyi geçebilirlerse Oba Beyi'nin kızı Hatice (Nilüfer Koçyiğit) çoban Ali Haydar'ın (Yılmaz Güney) olacaktır. Aşık çoban, kavalının içli sesiyle koyunlarını derenin karşı tarafina geçirmeyi başarır. (Filmin en etkili ve duyarlı sahneleri.) Ancak bey kancıklık yapıp kızını, satın aldığı yayla sahibinin oğluna verir. Oba halkı ayaklanır. Çünkü hak çobanındır. Ayaklanan oba halkı ve Ali Haydar, düğün olayı ile köprü üzerinde karşılaştıklarında çatışma çıkar. İpler kopar, kasabayı yaylaya bağlayan asma köprü ve aşıklar sulara gömülür, kimse kurtulmaz.

Üçleme, "triloji" veya "üçlü yapıt" ...

Birbirinin devamı niteliğinde olan, birbiri ile karakterler veya konu açısından bağlantılı olan üç eserden oluşur. Genellikle edebiyat, sinema, video oyunu ve tiyatro alanlarında kullanılır.  Bu türdeki eserler bazen bir bütün, bazen de üç ayrı çalışma olarak kabul edilir.

Ben sinema tarihinde önemli yeri olan üçlemeleri öğütüyorum...

SİNEMADA ÜÇLEMELER: 33. Romanyalı yazar, sinemacı Roman Polanski'nin gerilim türündeki "APARTMAN ÜÇLEMESİ"

TİKSİNTİ  -  "Reulsion"
(1965 - İngiltere)  -  IMDb: 7,8 (4 ödül)
Yönetmen: Roman Polanski
Oyuncular: Catherine Deneuve, Yvonne Furneaux, Ian Hendry, Patrick Wymark, ...

Açıklama: Polanski'nin apartman üçlemesinin diğer filmi "Le Locataire"'da ayyuka çıkacak gerçeküstü dokunuş, "Repulsion"u gerçek ile düş arasında gidip gelen kendine has bir cinayet filmine büründürmüştü. Freudyen analiz, kimi duyguları bastırma ve toplum tarafından bastırılma duygularına dair bir kadın katil profili... Kadınsı duyguların çemberinde gittikçe daralan bir dünyanın, küçücük bir evde yalnız başına yaşamak zorunda kalma kavramıyla özdeşleştiği filmde Carole'u bitmek tükenmek bilmeyen tiksintisini bir an olsun bastırabilmek için öldürmek zorunda kalan bir tür seri katile dönüştürmüştür. Filmde bir güzellik salonunda çalışan Carole, oldukça içine kapanık genç bir kadındır. Bastırılmış cinselliği yüzünden hem özel yaşamında hem de işte dışlanan Belçikalı Carol, Londra'da beraber oturduğu kız kardeşinin evli sevgilisiyle tatile çıkmasının ardından evde tek başına kalır. Carol, korkularına teslim olur ve hayalle gerçekleri ayıramadığı dünyasında tamamen çözülür.

ROSEMARY'NİN BEBEĞİ  -  "Rosemary's Baby"
(1968 - ABD)  -  IMDb: 8,0 (1 Oscar + 11 ödül)
Yönetmen: Roman Polanski
Oyuncular: Mia Farrow, John Cassavetes, Ruth Gordon, ...

Açıklama: Sinema sanatının ve kültürünün en önemli filmlerinden birisi. Yönetmen Roman Polanski'nin New York şehrinin karanlık apartman dairelerinde kotardığı, dehşet verici, zekice düzenlenmiş başyapıtı; giderek modern korkunun adeta bir manifestosu... 
Rosemary Woodhouse parlak, naif bir ev hanımıdır. Kocası Guy, aktörlükte başarılı olmak isteyen biridir. Çift New York'ta yeni apartmanlarına taşınırlar. Komşuları ilginç bir çift olan Minnie ve Roman Castevet'tir. Rosemary onlardan uzak durmaya çalışırken kocası ilginç bir şekilde onlara yaklaşır. Bu sıralarda Guy aniden kör olan bir aktörün yerine bir filmde başrolü alır. Neşeli koca Rosemary'e artık bir çocukları olması gerektiğini söyler. Çocuk yapmaya karar verdikleri akşam Minnie çikolatalı bir tatlı ikram eder.

Rosemary'nin Bebeği, Amerikalı yazar Ira Levin'in aynı adlı kitabından sinemaya uyarlananmıştır

KİRACI  -  "Le Locataire" 

(1976 - Fransa)  -  IMDb: 7,8 

Yönetmen: Roman Polanski 

Oyuncular: Roman Polanski, Isabella Adjani, ...

Açıklama: Mutsuz bir geçmişi olan bir daire ve tekin olmayan sakinleriyle bir apartman Roman Polanski'nin gerilim filmi Kiracı'nın mekanını oluşturuyor. Polanski'nin canlandırdığı Trelkovsky'nin sıradan memur hayatı, yeni bir binaya taşınmasıyla birden bire değişir. Binanın diğer sakinleri ve eski kiracıların trajik kaderleri paranoyalarına yenilerini ekler. Trelkovsky'nin gerçekleri ortaya çıkacak mıdır yoksa bütün bunlar yalnızca hayal ürünü müdür?

Kiracı, Fransız yazar, şair, yapımcı Roland Topor'un Le locataire chimérique adlı romanından uyarlanmıştır.

Üçleme, "triloji" veya "üçlü yapıt" ...

Birbirinin devamı niteliğinde olan, birbiri ile karakterler veya konu açısından bağlantılı olan üç eserden oluşur. Genellikle edebiyat, sinema, video oyunu ve tiyatro alanlarında kullanılır.  Bu türdeki eserler bazen bir bütün, bazen de üç ayrı çalışma olarak kabul edilir.

Ben sinema tarihinde önemli yeri olan üçlemeleri öğütüyorum...

SİNEMADA ÜÇLEMELER: 32. Fransız yönetmen Jean-Pierre Melville'in "DELON ÜÇLEMESİ"

KİRALIK KATİL  -  "Le Samuraï"
(1967 - Fransa, İtalya)  -  IMDb: 8,1
Yönetmen: Jean-Pierre Melville
Oyuncular: Alain Delon, François Périer, Nathalie Delon, Cathy Rosier, ...

Açıklama: Soğuk ifadesini hiç bir zaman kaybetmeyen, mükemmeliyetçi bir seri katil sonunda açık verir. İşlediği cinayetleri her zaman dikkatlice hazırlayan Hitman Jef Costello, sonunda, bir gece kulübü sahibini öldürürken biri tarafından görülür. Cinayet işlendiği esnada başka bir yerde olduğunu kanıtlamaya çabalasa da, köşeye sıkışır. 
Kara film olarak adlandırılan bu deneme, film boyunca dinginliğini koruyarak, uslubuyla benzerlerinden sıyrılmış, sinema sanatını derinden etkilemiş. Hatta birçok filmde de 'Le Samouraï'ya göndermeler yapılmış.

ATEŞ ÇEMBERİ  -  "Le Cercle Rouge"
(1970 - Fransa, İtalya)  -  IMDb: 8,1
Yönetmen + Senaryo: Jean-Pierre Melville
Oyuncular: Alain Delon, Yves Montand, Grian Maria Volonté, Paul Crauchet, Bourvil, ...

Açıklama: Film, üç kişilik bir grubun Paris'te Vendome meydanında bulunan ve burjuva müşterilere hizmet veren bir mücevherciden yaptığı büyük soygunu anlatıyor. Soğuk ve serinkanlı bir hırsız olan Corey'in hapisten çıktığı gün, cinayet sanığı olan Vogel de polis şefinin gözetimindeyken bir trenden kaçar. Corey, eski bir çete patronundan zorla para alır. Eskiden bir polis olan ama şimdi kendini içkiye vermiş keskin nişancı Jansen de bu ikiliye dâhil olunca, birlikte zekice bir soygun planı yaparlar.

GECELERİN ADAMI  -  "Un Flic"
(1972- Fransa, İtalya)  -  IMDb: 7,2
Yönetmen + Senaryo: Jean-Pierre Melville
Oyuncular: Alain Delon, Richard Crenna, Catherine Deneuve, ...

Açıklama: Yaşamdan bir beklentisi olmayan Coleman çekici bir kadın olan Cathy ile aşk yaşamaktadır. Oysa Cathy bir yandan da Simon adlı bir gangster ile birliktedir. Coleman'ın soruşturmasını yürüttüğü bir uyuşturucu vakasının ucu Simon'a dayanınca iki adam arasındaki rekabet iyice açığa çıkar...

Üçleme, "triloji" veya "üçlü yapıt" ...

Birbirinin devamı niteliğinde olan, birbiri ile karakterler veya konu açısından bağlantılı olan üç eserden oluşur. Genellikle edebiyat, sinema, video oyunu ve tiyatro alanlarında kullanılır.  Bu türdeki eserler bazen bir bütün, bazen de üç ayrı çalışma olarak kabul edilir.

Ben sinema tarihinde önemli yeri olan üçlemeleri öğütüyorum...

SİNEMADA ÜÇLEMELER: 31. Spagetti Western'in babası Sergio Leone'nin "DOLAR ÜÇLEMESİ"

Dolar Üçlemesi, olarak bilinen "İsimsiz Adam Üçlemesi", İtalyan yönetmen Sergio Leone'nin üç Spagetti Western filminden oluşan film serisidir. Seri, Spagetti Western türünün kurulmasıyla bilinen hale gelmiştir ve daha birçok Spaetti Western filmlerinin oluşturulmasına ilham kaynağı olmuştur. Serinin ilk filmi, Akira Kurosawa'nın 1961 yapımı Yojimbo filminden ilham alınarak çekildiği söylenir. Her filmde başrolü Clint Eastwood oynar. Üç film de İspanya'nın Almeria bölgesinde çekilmiştir. Üçlemeler arasında konu bağlantısı yoktur.

BİR AVUÇ DOLAR 
"Per un Pugno di Dollari"  -   "A Fistful of Dollars"
(1964 - İtalya, İspanya, B. Almanya)  -  IMDb: 8,1 (1 ödül)
Yönetmen: Sergio Leone

Oyuncular:

Clint Eastwood - Joe (Amerikalı): Katırı ile kasabaya gelen gezgin bir kovboy. İsmi pek zikredilmez. 

José Calvo - Silvanito: Bar sahibi. Joe'nun ve Piripero'nun arkadaşı. 

Joseph Egger - Piripero: Ölenler için tabut yapan yaşlı adam. Silvanito'nun ve Joe'nun arkadaşı. 

Marianne Koch - Marisol: Ramón Rojo'nun kocasından ve çocuğundan ayırıp alıkoyduğu kadın. 

Gian Maria Volontè - Ramón Rojo: Üç Rojo kardeş arasından en yetenekli, en zeki ve en acımasız olanı, kardeşlerin lideri. 

Sieghardt Rupp - Esteban Rojo: Üç Rojo kardeş arasından en inatçı olanı. 

Antonio Prieto - Don Miguel Benito Rojo: Üç Rojo kardeş arasından en yaşlısı, ...

Açıklama: Dolar Üçlemesi olarak bilinen serinin ilk filmidir. Akira Kurosawa'nın 1961 yapımı Yojimbo filminden ilham alınarak çekildiği söylenir... Clint Eastwood'un efsaneleşmiş "isimsiz" karakterinin beyaz perdeye ilk defa çıktığı bu nefes kesici film, heyecanlı çatışma sahneleri, dinamik performanslar ve mükemmel görüntüleri ile türünün tartışmasız klasiklerinden biri.  Gizemli bir silahşör (Eastwood) iki rakip kaçakçılık çetesinin korku saldığı kasvetli ve eski bir sınır kasabası olan San Miguel'e gelir ve macera başlar...

BİRKAÇ DOLAR İÇİN
"Per Qualche Dollaro in Più"  -   "For a Few Dollars More" 
(1965 - İtalya, İspanya, B. Almanya)  -  IMDb: 8,3
Yönetmen: Sergio Leone
Oyuncular: Clint Eastwood (Monco), Lee Van Cleef (Douglas Mortimer), Gian Maria Volontè (El İndio), Klaus Kinski (Wild), Benito Stefanelli (Luke), ...

Açıklama: Douglos Mortimer (Lee Van Cleef) ve Monco (Clint Eastwood) bir ödül avcılarıdır. Sürekli şerifin astığı ilanlardaki suçluları yakalar ve başlarına konan ödülleri alırlar. Bir gün Indio (Gian Maria Volontè) hapishaneden kaçar ve başına 10.000 dolar ödül konur. İkisi de bu suçlunun peşine düşerler. Bu arada Albay Douglas'ın asıl istediği para değil intikamdır. Filmin sonunda Albay ve Monco ortak olup Indio ve bütün adamlarıyla yüzleşirler. Ya kazanacaklardır ya da öleceklerdir. 

İYİ, KÖTÜ VE ÇİRKİN

"Per Qualche Dollaro in Più"  -   "For a Few Dollars More"
(1966 - İtalya, İspanya, B. Almanya)  -  IMDb: 8,9 (1 ödül)

Yönetmen: Sergio Leone

Oyuncular: Clint Eastwood (Sarışın (İngilizce: Blondie)),

Lee Van Cleef (Sentenza / Melekgöz (İngilizce: Angel Eyes), Eli Wallach (Tuco Benedicto Pacifico Juan Maria Ramirez: Çirkin), Aldo Giuffrè (Alkolik Yüzbaşı), ...

Açıklama: Tuco (çirkin Eli Wallach), üzerine ödül konulmuş bir kanun kaçağıdır. Keskin nişancı Blondie (iyi Clint Eastwood) adlı kovboyla işbirliği yaparak kasabaları dolaşmaktadırlar. Tuco'yu kanun adamlarına teslim eden Blondie, ödülü alıp Tuco'yu asılmaktan son anda kurtarmaktadır. Bir kasabada işlerin ters gitmesi üzerine ortaklıkları bozulur. Melekgöz (kötü Lee Van Cleef) lakaplı Sentenza ise Bill Carson adında büyük miktarda altını ele geçirmiş eski bir askerin izini sürmektedir. Tuco'nun çölde Blondie'yi öldürmek üzere olduğu bir anda Bill Carson'la karşılaşmaları tüm planları değiştirir. Carson, altınları İç Savaş'ın hareketli olduğu bir cephede mezarlığa saklamıştır. Ancak Tuco mezarlığın yerini, Blondie ise mezarın adını öğrenebilmiştir. Mecburen işbirliğine tekrar dönen ikili altınları aramaya koyulur. Sonunda üçünün yolu altınların olduğu yerde birleşir.

Üçleme, "triloji" veya "üçlü yapıt" ...

Birbirinin devamı niteliğinde olan, birbiri ile karakterler veya konu açısından bağlantılı olan üç eserden oluşur. Genellikle edebiyat, sinema, video oyunu ve tiyatro alanlarında kullanılır.  Bu türdeki eserler bazen bir bütün, bazen de üç ayrı çalışma olarak kabul edilir.

Ben sinema tarihinde önemli yeri olan üçlemeleri öğütüyorum...

SİNEMADA ÜÇLEMELER: 30. Fransız yönetmen Philippe de Broca'nın "MACERA ÜÇLEMESİ"

SEVİMLİ HAYDUT  -  "Cartouche"
(1962 - Fransa, İtalya)  -  IMDb: 6,7
Yönetmen: Philippe de Broca
Oyuncular: Jean-Paul Belmondo (Catouche), Claudia Cardinale (Vénus), ...

RIO MACERASI  -  "L'Homme de Rio"
(1964 - Fransa, İtalya)  -  IMDb: 7,2 (1 ödül)
Yönetmen: Philippe de Broca
Oyuncular: Jean-Paul Belmondo (Adrien), Françoise Dorléac (Agnès), ...

Açıklama: Filmin yapımında gayrıresmi olarak ünlü Belçikalı çizgi romancı Hergé'nin yarattığı Tenten (Tintin) maceralarından esinlenilmiştir. Özellikle de filmin Tenten'in "Kırık Kulak" (The Broken Ear) adlı macerasının serbest bir uyarlaması olduğu söylenmektedir. 

"Rio Macerası" nın en dikkate değer taraflarından biri de filmin, o tarihte yeni bir büyüme atağı içinde olan Brezilya'nın iki büyük şehri olan Rio de Janeiro ve Brasília ile Fransa'nın başkenti Paris'te yapılan dış çekimleridir. Modern mimarinin en önemli isimlerinden Brezilyalı ünlü mimar Oscar Niemeyer'in yarattığı çağının çok ilerisindeki modern anıtsal eserlerin inşaatları içinde veya çevresinde yapılan çekimler hem etkileyici hem de bir yerde belge niteliğindedir.

Film, absürt komedi,macera ve ajan filmlerinin parodisinin bir karışımı olarak da tarif edilebilir.
L'Homme de Rio ileride çevrilecek Indiana Jones filmlerinin de esin kaynağı olmuştur.
Başrol oyuncularından Françoise Dorléac, ünlü Fransız aktris Catherine Deneuve'ün kızkardeşiydi. 1967 yılında bir kazada öldü.

ÇİN MACERASI  -  "Les Tribulations d'un Chinois en Chine"
(1965 - Fransa, İtalya)  -  IMDb: 6,5
Yönetmen: Philippe de Broca
Oyuncular: Jean-Paul Belmondo (Arthur), Ursula Andress (Alexandrine), ...

Üçleme, "triloji" veya "üçlü yapıt" ...

Birbirinin devamı niteliğinde olan, birbiri ile karakterler veya konu açısından bağlantılı olan üç eserden oluşur. Genellikle edebiyat, sinema, video oyunu ve tiyatro alanlarında kullanılır.  Bu türdeki eserler bazen bir bütün, bazen de üç ayrı çalışma olarak kabul edilir.

Ben sinema tarihinde önemli yeri olan üçlemeleri öğütüyorum...

SİNEMADA ÜÇLEMELER: 29. İsveçli sinemacı Ingmar Bergman'ın "ÇÖZÜNEN İMGELER ÜÇLEMESİ"

PERSONA
(1966 - İsveç)  -  IMDb: 8,2 (8 ödül)
Yönetmen + Senaryo: Ingmar Bergman
Oyuncular: Bibi Andersson (Hemşire Alma), Liv Ullmann (Aktris Elisabet Vogler), ...

Açıklama: Persona, Bergman filmografisinin en şaşırtıcı, en aykırı parçası. Yönetmenin ustalığının ve modern sinemayı etkilemekle kalmayıp onu nasıl büyük ölçüde kendinden çıkardığının en güzel kanıtlarından biri. Sinamotografisinin ustalığını bir yana bırakırsak, buradaki sinema dilinin günümüzdekinden geri kalan yanı yok. Sinematografi de işin içine girdiğinde Bergman fersah fersah öteye gidiyor. Kuralları kim koydu diye merak ediyorsanız işte size Bergman, sinemanın gerçek babası. Örneğin Lynch Mulholland Çıkmaz'ını yazarken bu filmi en az on kez izlemiş olmalıdır. 

Bir hemşire, konuşmayı reddeden, herhangibir psikolojik rahatsızlığı olmamasına rağmen çevresiyle iletişimi tamamen kesmiş bir aktristin bakımını üstleniyor. İkisi bir yazlıkta birlikte zaman geçirirken, birinin sessizliği nedeniyle açılan kışkırtıcı ve korkutucu kişilik çukuruna diğerinin (hemşirenin) karakteri düşüyor ve kendini en ince detayları ile açık etmeye başlıyor. Ve bir süre sonra hemşirenin kendi karakteri yok olup tamamen aktristin karakteri içinde eriyerek şekil değiştiriyor. (bibi andersson ve liv ullman'ın oyunculukları mükemmel) Sessizliğin gücü, karakter olmak, oynamak, kişilik ve kadın kimliği (John Berger'in Görme Biçimleri'ndeki tezini hatırlamakta fayda var: özellikle kadınların kendilerinden beklenen kimlik ve içlerindeki gerçek kimlik arasındaki bölünmüşlükleri) üzerine bir başyapıt. 1966 yılından sonraki sinemayı en çok etkilemiş ve hatta onu bizzat yaratmış olan filmlerden biri Persona. Ama burada örneğin bir Potempkin Zırhlısı ya da bir Metropolis gibi ancak miras kağıtlarındaki yazı olabilecek, yapacağını yapmış sonra da hükmünü uzun zaman önce kaybetmiş bir anlatı göremezsiniz. Bergman'ın Persona'sı, bugün bile tüm yönetmenlerin hayalini süsleyebilecek ve yapıldığı anda tüm dünyanın önünde eğileceği gerçek sinema anlatısıdır. Yapıldığı yıl bir kesimin takdirini toplamakla birlikte çok büyük bir kesim tarafından da acımasızca eleştirilmişti. Ne var ki sonrasında kuralları koyan filmlerden biri oldu.

KURTLARIN SAATİ  -  "Vargtimmen"
(1968 - İsveç)  -  IMDb: 7,7 (2 ödül)
Yönetmen + Senaryo: Ingmar Bergman
Oyuncular: Max von Sydow (Johan Borg), Liv Ullmann (Alma Borg), ...

Açıklama: Karanlıkla şafak vaktinin tam ortasında, doğumların ve ölümlerin en fazla olduğu zaman diye bilinen "Kurdun Saati", Bergman'ın bu zaman diliminde kendi yaşadığı dehşetinin sinemada vücut bulmuş halidir. Bu film, İsveç sinemasının ilk akla gelen yönetmenlerinden biri olan Ingmar Bergman'ın otobiyografik öğelerin yoğun olarak bulunduğu kişisel filmlerinden biridir. Bergman'ın tanınmasında en çok etkisi olan filmi, Persona'nın ardından 1968 yılında çektiği bu film, bazılarına göre Persona'dan sonra bir geriye dönüş olarak yorumlanmış ancak Bergman'a göre ise doğru yönde adılmış titrek bir adımdır. 

Johan adında  kaybolan bir ressamın günlüklerini kendine temel alan filmi iki bölümde incelemek mümkün. Birinci bölümde Johan hamile karısı Alma ile birlikte, bir adada ıssız bir evde yaşar. Johan'ın günlük yaşamından, çocukuğundan ve takıntılarından izler görülür. Şafak vaktinin ortasına kadar, takıntıları nedeniyle uykuya direnen Johan ve ona bağlığını her fırsatta dile getiren karısı Alma, kurdun saatine kadar ayakta kalırlar, uykuya direnirler. Ama Johan'ın takıntıları, kaygıları bu vakitte uyumaya karşı direnmekle geçmez. İkinci bölümde Johan, sanrılar dünyası içine sürüklenir. Orada, Johan'ın çizdiği resimlerdeki figürler ve geçmişteki takıntıları karşısındadır; kuş adam, etçiller, demir sertliğindeki kadınlar, tavanda yürüyen adam, yüzü olmayan yaşlı kadın gibi. Johan, onlara yamyamlar der. Yamyamların yaşadığı şatoda kendini bulan Johan, gerçek dünyadan bilinçaltı dünyasına adım adar ve orada parçalanmışlıkları, ikilemleri, kaygıları bir bir su yüzüne çıkar. Ve gitgide karısı Alma'dan uzaklaşır.

Bergman'ın birçok filmi gibi siyah beyaz olan bu filminde de Bergman'ın en belirginlik yanlarından biri ortaya çıkar; etkili ışı kullanımı, keskin gölgeler, ışık ve gölgelerle yaratılan metaforlar... Bergman sinemasında tek korku filmi diye adlandırılan bu film izleyeni, karanlık atmosferi ve bilinçaltının derinliklerindeki salınımlarıyla gerçek ile rüya arasında gidip gelen bir yolculuğa sürükler. Sinemaya psikolojiyi bilerek sokan adam diye tabir edilen Bergman'ın bu filmi, bilinç ile bilinçaltı arasında ince bir çizgide ilerler. Ancak bazen, bu çizginin sınırları aşılır ve her şey birbirine geçer. Bergman, bu filmi yapmakla kendi kurt saatinden kurtulmuş, acaba biz de sadece izlemekle kendi kurt saatimizden kurtulabilecek miyiz?

UTANÇ  -  "Skammen"
(1968 - İsveç)  -  IMDb: 8,0 (10 ödül)
Yönetmen + Senaryo: Ingmar Bergman
Oyuncular: Liv Ullmann (Eva Rosenberg), Max von Sydow (Jan Rosenberg), ...

Açıklama: Genellikle siyasal olarak tarafsız bir izleği olan İsveçli ünlü sinemacı Ingmar Bergman'ın Amerikan'ın Vietnam'a müdahale etmeye soyunduğu sıralarda çektiği Utanç, dünyaya savaşın ve toplumsal olayların karşısında insan olma durumunun çaresiz penceresinden bakıyor. Filmde Eva'yı canlandıran ve Bergman'ın filmlerinde oynatmayı çok sevdiği karısı Liv Ullmann'ın yanısıra; yönetmenin bir başka fetiş oyuncusu olan İsveçli usta aktör Max von Sydow da yer alıyor. İkili, unutulmaz bir yönetmenin unutulmaz bir filmi için unutulmaz bir performans sergiliyor...

Jan ve Eva Rosenberg, isimsiz bir Avrupa ülkesinde yaşarken, iç savaş çıkması sonucu çareyi bir adaya inzivaya çekilmekte bulurlar. Klasik müzik eğitimi almış, keman çalarak mütevazi bir hayat süren Rosenberg'lerin hayatı, asker dolu bir uçağın yaşadıkları adaya düşmesi sonucu alt üst olur. Her iki tarafan askerlerin adayı bir savaş alanına çevirmesiyle, hayatlarını tehdit altında gören genç çift, başka bir yere kaçmaya karar verirler. Ancak yakalanarak isyancı askerlere yardım ve yataklık etmekle suçlanırlar. Çiftin eski bir dostu olan Albay Jacobi, adayı savunan ordunun başındadır ve onlara yardım edecektir. Tabii eğer sadece... Eva onunla yatmayı kabul ederse!

Üçleme, "triloji" veya "üçlü yapıt" ...

Birbirinin devamı niteliğinde olan, birbiri ile karakterler veya konu açısından bağlantılı olan üç eserden oluşur. Genellikle edebiyat, sinema, video oyunu ve tiyatro alanlarında kullanılır.  Bu türdeki eserler bazen bir bütün, bazen de üç ayrı çalışma olarak kabul edilir.

Ben sinema tarihinde önemli yeri olan üçlemeleri öğütüyorum...